Dziś jest dzień meczowy, co oznacza, że od samego rana flagi, godło i
barwy narodowe pod innymi postaciami zalewają nasze domy, biura, szkoły i
ulice. Ogólna euforia w patriotycznym klimacie nikomu raczej nie
powinna przeszkadzać. No chyba, że przekroczy się pewną granicę, nie
tylko legalności...
Flaga tu i tam – czy potrafimy być dumni?
Święta narodowe i dni meczowe naszej reprezentacji wiążą się ostatnio z zalewem flag, bander i innych biało-czerwonych gadżetów. Dziś mamy kolejną okazję do oflagowania wszystkiego i wszystkich w imię bycia z naszymi. „Nie mówię cicho, gdy mówię skąd jestem” i „Polski się nie wstydzę”. Często za wzór podawani są Amerykanie, którzy swoje barwy eksponują na każdym kroku. Pytanie tylko czy słusznie? Bo o ile flaga przed domem lub sposób postępowania z nią przez wojskowych to hollywoodzkie ikony, na których można się wzorować, to już biało-czerwone paski i gwiazdki na gaciach raczej wołają o pomstę, nawet do nieba. Podobnie sprawa ma się z Union Jackiem – od koszulek i promocji na całym świecie, po skarpetki, a nawet wycieraczki – również na całym świecie. Czy więc każde powielenie, naszycie, zatknięcie lub przyczepienie flagi wiąże się dla niej z uhonorowaniem, czy raczej grozi oskarżeniem o bezmyślność?
Święta narodowe i dni meczowe naszej reprezentacji wiążą się ostatnio z zalewem flag, bander i innych biało-czerwonych gadżetów. Dziś mamy kolejną okazję do oflagowania wszystkiego i wszystkich w imię bycia z naszymi. „Nie mówię cicho, gdy mówię skąd jestem” i „Polski się nie wstydzę”. Często za wzór podawani są Amerykanie, którzy swoje barwy eksponują na każdym kroku. Pytanie tylko czy słusznie? Bo o ile flaga przed domem lub sposób postępowania z nią przez wojskowych to hollywoodzkie ikony, na których można się wzorować, to już biało-czerwone paski i gwiazdki na gaciach raczej wołają o pomstę, nawet do nieba. Podobnie sprawa ma się z Union Jackiem – od koszulek i promocji na całym świecie, po skarpetki, a nawet wycieraczki – również na całym świecie. Czy więc każde powielenie, naszycie, zatknięcie lub przyczepienie flagi wiąże się dla niej z uhonorowaniem, czy raczej grozi oskarżeniem o bezmyślność?
Już na wstępie należy zwrócić uwagę na kwestię podstawową. Nie
każdy biało-czerwony materiał to polska flaga! Regulacje w tym zakresie
zawarto w ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 625).
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony, ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego.
Dalej istotny jest zapis art. 6 tej ustawy:
1. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątny płat tkaniny o barwach Rzeczypospolitej Polskiej, umieszczony na maszcie.
2. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest także flaga określona w ust. 1, z umieszczonym pośrodku białego pasa godłem Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Wzory flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej i flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 3.
Tu już pojawia się pierwsze spostrzeżenie. Flaga Warki to nie flaga państwowa. Flaga z godłem w centralnym jej punkcie (zazwyczaj z supermarketu), to też nie jest flaga państwowa. Flaga z napisem „POLSKA” również nią nie jest. Nie oznacza to oczywiście, że nie należy odnosić się do niej z szacunkiem. Nadal ma na sobie barwy RP, tyle że cały układ graficzny nie jest flagą o jakiej pewnie myśleliśmy.
Oczywiście to troszeczkę spuszcza powietrze z balonika napełnionego dumą i pompatycznością ale tylko trochę. Nadal bowiem intencją posiadacza takiej flagi było podkreślenie jedności narodowej i eksponowanie barw. Należy więc zachować należyty szacunek również dla takiego tworu.
Teraz warto przypomnieć o co chodzi z godłem na fladze państwowej – bo nie polega to na wymienny ich stosowaniu i zwyczajnym "widzi mi się". W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą:
1) przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne oraz inne oficjalne przedstawicielstwa i misje za granicą na budynkach lub przed budynkami ich siedzib urzędowych, a także kierownicy tych przedstawicielstw, urzędów i misji na swych rezydencjach i środkach komunikacji - w wypadkach przewidzianych w prawie i zwyczajach międzynarodowych;
2) cywilne lotniska i lądowiska;
3) cywilne samoloty komunikacyjne podczas lotów za granicą;
4) kapitanaty (bosmanaty) portów - na budynkach lub przed budynkami stanowiącymi ich siedziby urzędowe.
Natomiast w art. 9 ust. 1 ww. ustawy wskazano, że flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą polskie statki morskie jako banderę, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami szczególnymi; ponadto do bandery stosuje się prawo i zwyczaje międzynarodowe.
Czyli nie wszyscy i nie zawsze… Reasumując, jedyną flagą jakiej szary obywatel może używać jest, biało-czerwona, bez dodatków i ulepszeń.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony, ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny koloru czerwonego.
Dalej istotny jest zapis art. 6 tej ustawy:
1. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest prostokątny płat tkaniny o barwach Rzeczypospolitej Polskiej, umieszczony na maszcie.
2. Flagą państwową Rzeczypospolitej Polskiej jest także flaga określona w ust. 1, z umieszczonym pośrodku białego pasa godłem Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Wzory flagi państwowej Rzeczypospolitej Polskiej i flagi państwowej z godłem Rzeczypospolitej Polskiej zawiera załącznik nr 3.
Tu już pojawia się pierwsze spostrzeżenie. Flaga Warki to nie flaga państwowa. Flaga z godłem w centralnym jej punkcie (zazwyczaj z supermarketu), to też nie jest flaga państwowa. Flaga z napisem „POLSKA” również nią nie jest. Nie oznacza to oczywiście, że nie należy odnosić się do niej z szacunkiem. Nadal ma na sobie barwy RP, tyle że cały układ graficzny nie jest flagą o jakiej pewnie myśleliśmy.
Oczywiście to troszeczkę spuszcza powietrze z balonika napełnionego dumą i pompatycznością ale tylko trochę. Nadal bowiem intencją posiadacza takiej flagi było podkreślenie jedności narodowej i eksponowanie barw. Należy więc zachować należyty szacunek również dla takiego tworu.
Teraz warto przypomnieć o co chodzi z godłem na fladze państwowej – bo nie polega to na wymienny ich stosowaniu i zwyczajnym "widzi mi się". W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą:
1) przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne oraz inne oficjalne przedstawicielstwa i misje za granicą na budynkach lub przed budynkami ich siedzib urzędowych, a także kierownicy tych przedstawicielstw, urzędów i misji na swych rezydencjach i środkach komunikacji - w wypadkach przewidzianych w prawie i zwyczajach międzynarodowych;
2) cywilne lotniska i lądowiska;
3) cywilne samoloty komunikacyjne podczas lotów za granicą;
4) kapitanaty (bosmanaty) portów - na budynkach lub przed budynkami stanowiącymi ich siedziby urzędowe.
Natomiast w art. 9 ust. 1 ww. ustawy wskazano, że flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej podnoszą polskie statki morskie jako banderę, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami szczególnymi; ponadto do bandery stosuje się prawo i zwyczaje międzynarodowe.
Czyli nie wszyscy i nie zawsze… Reasumując, jedyną flagą jakiej szary obywatel może używać jest, biało-czerwona, bez dodatków i ulepszeń.
Idziemy dalej: jak i kiedy?
O ile przepisy ustawy określają, kiedy należy podnosić flagę państwową w przypadku siedzib urzędowych lub miejsc obrad to odnośnie obywateli jedynie w art. 7 ust. 3 wspomniano, że flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej zaleca się podnosić lub umieszczać na budynkach mieszkalnych lub przed budynkami mieszkalnymi oraz na budynkach lub przed budynkami, w których prowadzi się działalność gospodarczą lub w innych miejscach niż wymienione w ust. 1 i 2 - z okazji świąt i rocznic państwowych oraz innych uroczystości o zasięgu państwowym lub lokalnym, z uwzględnieniem art. 1 ust. 2. Mało, a tematu meczowego nie dotyczy to wcale. A właśnie na mecz z Niemcami chcemy dumnie wywiesić flagę i cieszyć się z… flagi.
Z pomocą przychodzi dokument o nazwie Duma i Szacunek zasady oraz dobre praktyki postępowania wobec polskich symboli państwowych, wydany w 2015 r. w Warszawie, przez Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, we współpracy z Departamentem Komunikacji Społecznej MON (na podstawie opracowania „Duma i szacunek” opublikowanego 2 maja 2012 r.)
O ile przepisy ustawy określają, kiedy należy podnosić flagę państwową w przypadku siedzib urzędowych lub miejsc obrad to odnośnie obywateli jedynie w art. 7 ust. 3 wspomniano, że flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej zaleca się podnosić lub umieszczać na budynkach mieszkalnych lub przed budynkami mieszkalnymi oraz na budynkach lub przed budynkami, w których prowadzi się działalność gospodarczą lub w innych miejscach niż wymienione w ust. 1 i 2 - z okazji świąt i rocznic państwowych oraz innych uroczystości o zasięgu państwowym lub lokalnym, z uwzględnieniem art. 1 ust. 2. Mało, a tematu meczowego nie dotyczy to wcale. A właśnie na mecz z Niemcami chcemy dumnie wywiesić flagę i cieszyć się z… flagi.
Z pomocą przychodzi dokument o nazwie Duma i Szacunek zasady oraz dobre praktyki postępowania wobec polskich symboli państwowych, wydany w 2015 r. w Warszawie, przez Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, we współpracy z Departamentem Komunikacji Społecznej MON (na podstawie opracowania „Duma i szacunek” opublikowanego 2 maja 2012 r.)
/ https://www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/Duma_i_Szacunek.pdf /
Co prawda dokument ten nie jest aktem prawa powszechnie obowiązującego ale nie ulega wątpliwości, że wyznacza standardy postępowania, z którymi nie należy dyskutować. I tak w rozdziale Barwy narodowe Flaga Rzeczypospolitej Polskiej czytamy m.in., że:
3. Z flagą Rzeczypospolitej Polskiej należy obchodzić się z szacunkiem – zarówno, gdy wywiesza się ją lub zdejmuje, jak i podczas przechowywania, gdy nie jest eksponowana.
4. Flaga powinna być zawsze zadbana. Kiedy wypłowieje lub się podrze, powinno wymienić się ją na nową.
5. Miejsce umieszczenia flagi powinno być honorowe, nieujmujące jej godności oraz zapewniające jej dobrą widoczność o każdej porze dnia i nocy.
6. Flagi państwowej nie używa się do nakrywania stołów, mównic czy pojazdów. Nie powinno się również nakrywać nią odsłanianych tablic lub pomników. Zamiast niej lepiej posłużyć się biało-czerwoną wstęgą.
7. Na fladze państwowej oraz jej wizerunkach nie należy umieszczać napisów ani grafik. Nie należy też mocować do niej jakichkolwiek przedmiotów.
36. Flaga państwowa z godłem Rzeczypospolitej Polskiej nie powinna być używana przez obywateli. Służy ona przedstawicielom RP za granicą. Podnoszona jest również na cywilnych lotniskach, w kapitanatach, bosmanatach oraz na statkach jako morska bandera. Może być również używana przez Wojsko Polskie w trakcie wizyt zagranicznych gości.
37. Należy zwrócić uwagę, aby posiadana flaga miała właściwe proporcje, wynoszące 8:5.
38. Zużytą flagę, jeżeli nie przedstawia szczególnej wartości historycznej, powinno się zniszczyć z należytą godnością – na przykład rozdzielając barwy.
Co prawda dokument ten nie jest aktem prawa powszechnie obowiązującego ale nie ulega wątpliwości, że wyznacza standardy postępowania, z którymi nie należy dyskutować. I tak w rozdziale Barwy narodowe Flaga Rzeczypospolitej Polskiej czytamy m.in., że:
3. Z flagą Rzeczypospolitej Polskiej należy obchodzić się z szacunkiem – zarówno, gdy wywiesza się ją lub zdejmuje, jak i podczas przechowywania, gdy nie jest eksponowana.
4. Flaga powinna być zawsze zadbana. Kiedy wypłowieje lub się podrze, powinno wymienić się ją na nową.
5. Miejsce umieszczenia flagi powinno być honorowe, nieujmujące jej godności oraz zapewniające jej dobrą widoczność o każdej porze dnia i nocy.
6. Flagi państwowej nie używa się do nakrywania stołów, mównic czy pojazdów. Nie powinno się również nakrywać nią odsłanianych tablic lub pomników. Zamiast niej lepiej posłużyć się biało-czerwoną wstęgą.
7. Na fladze państwowej oraz jej wizerunkach nie należy umieszczać napisów ani grafik. Nie należy też mocować do niej jakichkolwiek przedmiotów.
36. Flaga państwowa z godłem Rzeczypospolitej Polskiej nie powinna być używana przez obywateli. Służy ona przedstawicielom RP za granicą. Podnoszona jest również na cywilnych lotniskach, w kapitanatach, bosmanatach oraz na statkach jako morska bandera. Może być również używana przez Wojsko Polskie w trakcie wizyt zagranicznych gości.
37. Należy zwrócić uwagę, aby posiadana flaga miała właściwe proporcje, wynoszące 8:5.
38. Zużytą flagę, jeżeli nie przedstawia szczególnej wartości historycznej, powinno się zniszczyć z należytą godnością – na przykład rozdzielając barwy.
Oczywiście zdaję sobie sprawę z tego, że w cytowanym dokumencie
cały czas mowa jest o fladze państwowej, natomiast te najczęściej
spotykane wśród kibiców (z uwagi na liczne dodatki) państwowymi nie są.
Jednak w kontekście oddania należytego honoru barwom państwowym, z całą
stanowczością uważam, że należy stosować wyżej przytoczone zalecenia,
również w przypadkach flag z supermarketu. Zwłaszcza w zakresie ww. pkt.
7 ;)
Reasumując, za niewłaściwe uznaje się:
- wykorzystywanie flagi jako kondoma na lusterka samochodowe [sic!],
- posługiwanie się flagą państwową z godłem,
- dopuszczenie do zniszczenia flagi lub korzystania ze zniszczonej [dot. zwłaszcza flag na autach],
- robienie z flagi peleryny,
- wywieszanie flagi w nocy – kiedy nie widać dobrze jej barw lub w deszczu.
- wyrzucanie zniszczonej lub zbędnej flagi na śmietnik!
Trzeba dodać, że kiedy nosimy szalik z barwami narodowymi to też należy o niego odpowiednio dbać. Jest to symbol, z którym chcemy się identyfikować. Nie pozwólmy więc by nasze barwy ciągnęły się po ziemi lub na niej leżały. Nie wycierajmy nimi mordy i generalnie postępujmy z szacunkiem. To nie tylko legalne ale i słuszne ;)
- wykorzystywanie flagi jako kondoma na lusterka samochodowe [sic!],
- posługiwanie się flagą państwową z godłem,
- dopuszczenie do zniszczenia flagi lub korzystania ze zniszczonej [dot. zwłaszcza flag na autach],
- robienie z flagi peleryny,
- wywieszanie flagi w nocy – kiedy nie widać dobrze jej barw lub w deszczu.
- wyrzucanie zniszczonej lub zbędnej flagi na śmietnik!
Trzeba dodać, że kiedy nosimy szalik z barwami narodowymi to też należy o niego odpowiednio dbać. Jest to symbol, z którym chcemy się identyfikować. Nie pozwólmy więc by nasze barwy ciągnęły się po ziemi lub na niej leżały. Nie wycierajmy nimi mordy i generalnie postępujmy z szacunkiem. To nie tylko legalne ale i słuszne ;)
Mateusz Siek
Warszawa 16.06.2016 r.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz